Zwolle, 26 november 2021
Nooit eerder lag de prijs voor het inkopen van CO2-emissierechten hoger dan op dit moment. Donderdag 25 november ging de prijs voor CO2-emissierechten voor het eerst door de 70 euro per ton (duizend kilo) heen: 72,91 euro. In januari was dit nog minder dan 35 euro. De oorzaak van de snelle stijging moet volgens energiebedrijf Zonneplan gezocht worden in China, dat begin november de steenkoolprijs kunstmatig sterk verlaagd heeft. Door de hogere CO2-prijs is ook de gasprijs weer bezig aan een opmars.
Ontwikkeling EU ETS-prijs - zie interactieve grafiek
Grote vervuilende bedrijven, waaronder ook energiecentrales, maken deel uit van het zogeheten EU Emission Trading System (EU ETS). Zij zijn verplicht CO2-emissierechten in te kopen voor de hoeveelheid CO2 die zij uitstoten. Die rechten kunnen onderling verhandeld worden en de prijs wordt door de markt bepaald. De voorbije maanden lag de gemiddelde prijs per ton uitstoot rond de 60 euro. In november is het gemiddelde nu al ruim 64 euro, waarbij het vooral de afgelopen week rap oploopt. Als de trend van deze maand zich doorzet, gaat de EU ETS-prijs op donderdag 2 december al door de grens van 80 euro per ton.
Chinese steenkoolproductie stijgt tot recordhoogte
De oorzaak moet volgens Zonneplan gezocht worden in China. Dat land maakt een periode van kou door. De Chinese overheid heeft daarom ingegrepen en handmatig de prijs van steenkool verlaagd. Daardoor daalt ook de kolenprijs in andere steenkoolproducerende landen en ontstaat er meer vraag naar deze brandstof. Naarmate kolen in verhouding voordeliger worden dan gas – de zogeheten switching price – neemt de vraag naar emissierechten toe. Ook de uitkomsten van de klimaattop in Glasgow dragen hieraan bij. En deze stijgende vraag leidt tot een hogere EU ETS-prijs, aldus Zonneplan.
Ontwikkeling gasprijs - bekijk interactieve grafiek
Doorwerking in gasprijs
Ook Nederland heeft met de gevolgen daarvan te maken. Een lagere kolenprijs zorgt ervoor dat kolen aantrekkelijk worden om elektriciteit mee op te wekken. Normaliter zorgt dit voor minder vraag naar gas, dat daardoor weer goedkoper zou moeten worden. Door de grote gasschaarste is dit laatste echter niet het geval. Sterker nog: door de duurdere CO2-emissierechten steeg ook de gasprijs afgelopen week. Dat is ook weer terug te zien in de stroomprijs, die eveneens hoger ligt dan de voorgaande weken.